Uprzejmie informujemy, że 20 grudnia 2017 r. Trybunał Konstytucyjny (TK) wydał wyrok (w sprawie o sygn. akt SK 35/15), w którym orzekł, iż „art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 i 1370), rozumiany jako wyłączający możliwość wniesienia skargi do sądu administracyjnego na postanowienie w przedmiocie zażalenia na postanowienie wydane wskutek wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 84c ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168), jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.
Jakkolwiek orzeczenie TK nie dotyczy wprost przepisów prawa podatkowego, to jednak ma fundamentalne znaczenie dla wszystkich podatników, którzy jednocześnie mają status przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – tym bardziej, iż zapadło ono na tle kontroli prowadzonej przez organ podatkowy. Znaczenie tego orzeczenia jest jeszcze większe, jeżeli zestawić je z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 stycznia 2014 r., która pozbawiła przedsiębiorców możliwości odwołania się do sądu celem ustalenia (oceny), czy kontrola jest prowadzona w zgodzie i w ramach wynikających przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli chodzi o sposób jej wszczęcia, czas prowadzenie, przebieg etc.
Jak wskazał TK, wszczęcie kontroli niewątpliwie stanowi przejaw ingerencji organów władzy wobec jednostki, a wynik kontroli (w postaci protokołu) oraz wynikające zeń wnioski decydują o tym, czy wobec przedsiębiorcy zostanie wszczęte stosowne postępowanie. W tej sytuacji odmawianie przedsiębiorcom możliwości odwołania do sądu administracyjnego podważa konstytucyjne prawo do sądu i jest sprzeczne z konstytucyjnym zakazem zamykania drogi sądowej. Rozstrzygnięcia organów, w tym podatkowych, w sprawach składanych przez przedsiębiorców sprzeciwów dotyczących przebiegu kontroli nie dotyczą ich spraw wewnętrznych, ale ich adresatem jest kontrolowany (przedsiębiorca). Stąd powinien on mieć prawo poddania tych rozstrzygnięć kontroli bezstronnych sądów, pod kątem przestrzegania zasad prowadzenia kontroli określonych w odrębnych przepisach powszechnie obowiązującego prawa.
W razie dodatkowych pytań związanych z tematem alertu, uprzejmie prosimy o kontakt.
KONTAKT
Maciej Grochulski
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 08
Andrzej Suwiński
andrzej.suwinski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 28