Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [dalej: ustawa PIT], ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych [dalej: ustawa CIT] oraz niektórych innych ustaw [dalej: Projekt] zawiera propozycje zmian w już obowiązującej uldze na działalność badawczo-rozwojową [dalej: B+R], oraz w preferencyjnym opodatkowaniu dochodów osiąganych z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej [dalej: IP BOX], a także wprowadza nowe ulgi, które nie funkcjonowały w ramach obecnego systemu prawnego. Poniżej omawiamy najważniejsze zmiany.
Moment odliczenia kosztów kwalifikowanych
Ulga B+R polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania (czyli dochodu) wymienionych w ustawach PIT i CIT kosztów poniesionych w związku działalnością B+R (tzw. koszty kwalifikowane). W przypadku poniesienia straty lub uzyskania zbyt niskiego dochodu, podatnik może odliczyć koszty kwalifikowane w ciągu kolejnych sześciu lat oczywiście pod warunkiem uzyskania odpowiedniego dochodu w tych latach. W innym wypadku możliwość odliczenia przepada, chyba że jest się małym podatnikiem lub podmiotem rozpoczynającym działalność, którzy to podatnicy mogą ubiegać się o zwrot gotówkowy.
Projekt wprowadza dodatkową możliwość odliczenia kosztów kwalifikowanych. Zgodnie z Projektem podatnik będący płatnikiem PIT będzie mógł odliczyć od zaliczek na PIT, potrącanych z wynagrodzeń osób fizycznych, zatrudnionych u niego na podstawie umowy o pracę lub umów cywilno-prawnych, czy też praw autorskich, koszty kwalifikowane, których nie odliczył od swojego dochodu w zeznaniu rocznym w ramach odliczenia ulgi B+R, ponieważ poniósł stratę albo wysokość dochodu była niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń z tytułu kosztów kwalifikowanych związanych z działalnością B+R. Powyższa możliwość będzie dotyczyła zaliczek na wynagrodzenia pracowników i osób wykonujących czynności na podstawie umowy cywilno-prawnej, którzy co najmniej 50% czasu pracy/świadczenia poświęcają na realizację działalności B+R.
Odliczenie będzie możliwe od miesiąca następującego bezpośrednio po miesiącu, w którym podatnik złożył roczne zeznanie CIT lub PIT, do końca roku podatkowego, w którym zeznanie zostało złożone.
UWAGA: Projekt zakłada ograniczenia w tym zakresie, zgodnie z którymi w przypadku podatników CIT wysokość odliczenia odpowiadać ma iloczynowi kwoty nieodliczonej i stawki podatku obowiązującej tego podatnika w danym roku podatkowym.
Ulga na prototyp
Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości odliczenia od dochodu kosztów produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia takiego produktu na rynek. Na stronie https://www.gov.pl/web/finanse/projekt-przepisow-podatkowych-polskiego-ladu-w-konsultacjach, na której opisane zostały potencjalne korzyści dla podatników wynikające z przepisów Projektu, możliwość takiego odliczenia została określona jako ulga na prototyp, która ma wspomagać przeniesienie pomysłu na język praktyki i produkcji.
Odliczenie skierowane jest do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi osiągającymi przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i osobami prawnymi. Jednakże w tym drugim przypadku, ulga nie będzie miała zastosowania u podatników osiągających wyłącznie przychody z zysków kapitałowych, bowiem ma być ona rozliczana w ramach przychodów z innych źródeł (tzw. przychodów operacyjnych).
UWAGA: Projekt zakłada, że wsparciem będzie objęte tylko wytworzenie nowych produktów, z wyłączeniem świadczenia usług.
Zgodnie z Projektem przez produkcję próbną nowego produktu rozumie się etap rozruchu technologicznego produkcji niewymagający dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem procesu produkcji nowego produktu, powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac B+R, przy czym etap rozruchu technologicznego obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu.
Jako koszty produkcji próbnej odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na:
- nabycie lub wytworzenie fabrycznie nowego środka trwałego zaliczonego do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych, niezbędnego do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu
- ulepszenie poniesione w celu dostosowania środka trwałego, zaliczonego do grupy 3–6 i 8 powyższej Klasyfikacji, do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu;
- na nabycie materiałów i surowców przeznaczonych wyłącznie w celu produkcji próbnej nowego produktu.
Przez wprowadzenie na rynek nowego produktu rozumie się działania podejmowane w celu przygotowania dokumentacji służącej uzyskaniu w odniesieniu do produktu powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac B+R certyfikatów i zezwoleń umożliwiających skierowanie produktu do sprzedaży.
Jako koszty wprowadzenia na rynek nowego produktu odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na:
- badania, ekspertyzy, przygotowanie dokumentacji niezbędnej do uzyskania certyfikatu, homologacji, znaku CE, znaku bezpieczeństwa, uzyskania lub utrzymania zezwolenia na obrót lub innych obowiązkowych dokumentów lub oznakowań związanych z dopuszczeniem do obrotu lub użytkowania oraz koszty opłat pobieranych w celu ich uzyskania, odnowienia lub przedłużenia;
- badania cyklu życia produktu;
- system weryfikacji technologii środowiskowych (ETV)
Zgodnie z Projektem wartość odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 30% poniesionych kosztów, nie więcej jednak niż 10% dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (w przypadku podatników PIT) i 10% dochodu z przychodów operacyjnych (w przypadku podatników CIT).
Powiązanie IP BOX z ulgą B+R
Przewidywane przez Projekt rozwiązanie ma umożliwiać korzystanie w sposób symultaniczny z obecnie obowiązującej ulgi na działalność B+R przez podatnika osiągającego dochód z praw własności intelektualnej, który objęty jest reżimem IP BOX.
Choć obecnie skorzystanie z ulgi B+R nie wyklucza jednoznacznie możliwości zastosowania IP BOX, to podatnik zasadniczo nie jest uprawniony do uwzględnienia kosztów kwalifikowanych w kalkulacji dochodu w ramach IP BOX. Natomiast Projekt przewiduje możliwość odliczania przez podatnika poniesionych kosztów kwalifikowanych od takiego dochodu.
W konsekwencji, koszty kwalifikowane będą mogły mieć też wpływ na wysokość dochodu osiąganego w ramach IP BOX.
Ulga na robotyzację
Ulga na robotyzację w zamiarze ustawodawcy ma funkcjonować na zasadach tożsamych do ulgi B+R i w konsekwencji podobnie jak ulga B+R ma polegać na odliczeniu od podstawy opodatkowania kosztów, które już wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku ulgi na robotyzację dodatkowe odliczenie nie będzie mogło przekroczyć 50% wysokości kosztów.
Projekt przewiduje, że za koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację będą uznawane:
- koszty nabycia fabrycznie nowych:
> robotów przemysłowych;
> maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych;
> maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, służących zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy, gdzie zachodzi interakcja człowieka z robotem przemysłowym, w szczególności czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, barier fizycznych (ogrodzenia, osłony), czy optoelektronicznych urządzeń ochronnych (kurtyny świetlne, skanery obszarowe);
> maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania, lub serwisowania robotów przemysłowych, w szczególności czujników i kamer;
> urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych;
- koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych wymienionych powyżej;
- koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych wymienionych powyżej;
- opłaty z tytułu leasingu dotyczące robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych wymienionych powyżej, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność tych środków trwałych.
Projekt zawiera definicje robota przemysłowego oraz maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych.
Przez robota przemysłowego rozumie się automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową i stacjonarną lub mobilną maszynę, o co najmniej 3 stopniach swobody, posiadającą właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych, która spełnia łącznie następujące warunki:
- wymienia dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi i diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego: sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania;
- jest połączona z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów;
- jest monitorowana za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń;
- jest zintegrowana z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym podatnika.
Natomiast przez maszyny i urządzenia peryferyjne do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związane rozumie się, w szczególności:
- jednostki liniowe zwiększające swobodę ruchu;
- pozycjonery jedno- i wieloosiowe;
- tory jezdne;
- słupowysięgniki;
- obrotniki;
- nastawniki;
- stacje czyszczące;
- złącza kolizyjne;
- efektory końcowe do interakcji robota z otoczeniem, które zostały szczegółowo i enumeratywnie wymienione w Projekcie.
Ulga na robotyzację ma być ograniczona czasowo w ten sposób, że odliczenie będzie miało zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od początku roku podatkowego, który rozpoczął się w 2022 r., do końca roku podatkowego, który rozpoczął się w 2026 r.
Ulga z tytułu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów
Projekt przewiduje nową ulgę na koszty poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów wytworzonych przez podatnika (w tym nowych produktów podatnika wprowadzanych do sprzedaży, jak i produktów wprowadzanych na nowe rynki zbytu).
Zgodnie z uzasadnieniem do Projektu celem wprowadzanej ulgi jest umożliwienie podwójnego uwzględniania w rozliczeniu podatkowym kosztów związanych ze zwiększeniem przychodów ze sprzedaży produktów.
Koszty te obejmują koszty:
- uczestnictwa w targach oraz zakup biletów lotniczych, zakwaterowania i wyżywienia dla pracowników;
- działań promocyjno-informacyjnych, w tym zakupu przestrzeni reklamowych, przygotowania strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek, dotyczących produktów;
- dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów;
- przygotowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów, w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów oraz rejestracji znaków towarowych;
- przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.
Odliczenie kosztów nie może przekroczyć kwoty 1 miliona złotych.
Projekt nie określa wartości, o jaką ma być zwiększony przychód w celu skorzystanie z ulgi. Wprowadza natomiast wymóg, iż podatnik będzie uprawiony do skorzystania z odliczenia pod warunkiem, że takie zwiększenie będzie następowało w okresie 2 kolejno następujących po sobie lat podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym podatnik poniósł koszty zwiększenia przychodów. W razie niedochowania powyższego warunku podatnik będzie zobowiązany do doliczenia kwoty wcześniej odliczonej w zeznaniu podatkowym za rok, w którym nie dochował on powyższego warunku.
Ulga konsolidacyjna
Jak wynika z uzasadnienia do Projektu ulga konsolidacyjna ma na celu stworzenie zachęty podatkowej dla podatników pragnących dokonywać ekspansji gospodarczej na rynkach krajowych i zagranicznych, poprzez nabywanie udziałów (akcji) spółek kapitałowych funkcjonujących na tych rynkach.
Zgodnie z Projektem podatnik ponoszący określone wydatki na nabycie udziałów lub akcji zagranicznej spółki kapitałowej (spółki z o.o. lub akcyjnej), miałby prawo do pomniejszenia swojej podstawy opodatkowania o te wydatki w roku ich faktycznego poniesienia. Maksymalna wielkość takiego pomniejszenia nie mogłaby jednak w roku podatkowym przekroczyć kwoty 250 tysięcy złotych.
Do takich wydatków na nabycie udziałów lub akcji spółki kapitałowej podlegałyby zaliczeniu wydatki na:
- obsługę prawną nabycia udziałów i akcji i ich wycenę;
- opłaty notarialne, sądowe i skarbowe;
- podatki i inne należności publicznoprawne zapłacone w Polsce i za granicą.
Do wydatków takich nie zaliczałyby się cena zapłacona przez podatnika za nabywane udziały (akcje) oraz koszty finansowania dłużnego związanego z takim nabyciem.
Możliwość skorzystania z omawianego odliczenia przysługiwałaby podatnikowi przy spełnieniu następujących warunków:
- spółka której udziały (akcje) byłyby przez podatnika nabywane byłaby osobą prawną, mającą siedzibę lub zarząd w Polsce lub w państwie, z którym Polska posiada obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierającą podstawę prawną do uzyskania przez polski organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego tego innego państwa;
- główny przedmiot działalności takiej spółki kapitałowej byłby tożsamy z przedmiotem działalności podatnika nabywającego jej udziały (akcje) lub działalność takiej spółki mogłaby być racjonalnie uznana za działalność wspierającą działalność podatnika (niemniej działalność takiej spółki nie byłaby działalnością finansową).
KONTAKT
Andrzej Paczuski
Partner
andrzej.paczuski@ptpodatki.pl
+48 510 051 712
Tomasz Klatkiewicz
Doradca podatkowy
tomasz.klatkiewicz@ptpodatki.pl
+48 515 298 844