TAX ALERT 12/2023 – UNIJNY (GRANICZNY) PODATEK OD ŚLADU WĘGLOWEGO – NOWE OBOWIĄZKI DLA IMPORTERÓW OD 1 PAŹDZIERNIKA 2023 R.

Uprzejmie informujemy, że od 1 października 2023 r. na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 mają stopniowo zacząć wchodzić w życie regulacje ustanawiające mechanizm dostosowywania cen niektórych towarów (przykłady poniżej) na granicach UE z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla (CO2). W tym celu wdrożone zostanie m.in. nowe obciążenie (początkowo tylko formalne, a później także ekonomiczne) w postaci tzw. granicznego wyrównawczego podatku węglowego (Carbon Border Adjustment Mechanism – „CBAM”).

CBAM ma obejmować import na obszar celny UE niektórych towarów/surowców, których wytwarzanie czy wykorzystywanie wiąże się z wysokimi emisjami CO2 – co ma na celu wyrównanie kosztów związanych z emisją CO2 dla towarów importowanych do UE i towarów unijnych objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji EU ETS. W pierwszym etapie CBAM ma dotyczyć importu niższych kategorii towarów:

  • cement, wybrane produkty z pozycji CN 2523 (np. klinkier cementowy, biały cement portlandzki, nawet sztucznie barwiony, pozostałe cementy hydrauliczne);
  • energia elektryczna (CN 2716 00 00);
  • nawozy – np. kwas azotowy, amoniak bezwodny, azotany potasu lub w roztworze wodnym (CN 2808 00, 2814, 2834 21 00, 3102, 3105 z wyjątkiem CN 3105 60 00);
  • towary przemysłu hutniczego – np. żelazo i stal, elementy konstrukcyjne torów kolejowych lub tramwajowych, śruby lub wkręty z żeliwa i stali, cysterny, beczki, puszki (wybrane produkty z działu CN 72 i 73);
  • aluminium – np. rury, przewody rurowe, kolanka, tuleje, druty etc. (wybrane produkty z działu CN 76).

Stopniowo (planowo do 2030 r.) regulacja ta będzie obejmować pozostałe sektory przemysłowe,
w tym branże objęte dyrektywą nr 2003/87/WE (np. rafinowanie olejów mineralnych, produkcję koksu, spalanie paliw w instalacjach o mocy cieplnej powyżej 20 MW, wytwarzanie szkła etc.).

Kluczowym, obowiązującym już od 1 października 2023 r. będzie obowiązek składania sprawozdań kwartalnych Komisji Europejskiej z wyszczególnieniem informacji dotyczących m.in.:          

  • całkowitej ilości każdego rodzaju importowanych towarów
  • ilości/poziomu emisji wbudowanych np. wyrażonych w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na megawatogodzinę energii elektrycznej lub – w przypadku innych towarów – w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na tonę każdego rodzaju towarów;
  • całkowitej rzeczywistej wielkości pośrednich emisji wbudowanych;
  • opłaty emisyjnej należnej w państwie pochodzenia za emisje wbudowane w towary przywożone, z uwzględnieniem rabatów lub innej dostępnej formy rekompensaty.

W tym zakresie Komisja okresowo będzie mogła przekazywać właściwym organom wykaz tych importerów lub pośrednich przedstawicieli celnych mających siedzibę w państwie członkowskim, w odniesieniu do których ma powody sądzić, że nie dopełnili obowiązku przedłożenia sprawozdania CBAM.

W tym okresie (przejściowym) importerzy będą jedynie składać sprawozdania, nie będą natomiast jeszcze obowiązani do uiszczania podatku. W kolejnych latach importerzy zobligowani będą m.in.:

  • do wystąpienia z wnioskiem o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego przed dokonaniem importu – bezpośrednio przez importera lub przez przedstawiciela celnego, jeżeli importer będzie dokonywał importu za jego pośrednictwem;
  • dokonywania zgłoszeń celnych dot. towarów objętych CBAM wyłącznie przez upoważnionego zgłaszającego;
  • zakupu certyfikatów CBAM(tj.certyfikatów w formacie elektronicznym odpowiadających jednej tonie emisji wbudowanych w towary przywożone) – koszt zakupionych certyfikatów będzie odpowiadał średniej cenie emisji jaka zostałaby zapłacona, gdyby importowane towary zostały wyprodukowane zgodnie z unijnymi przepisami;
  • umarzania certyfikatów CBAM oraz składania deklaracji CBAM do 31 maja każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy,zawierających m.in. całkowitą ilość poszczególnych rodzajów towarów przywiezionych, całkowitą wielkość emisji wbudowanych, całkowitą liczbę certyfikatów CBAM przekazanych do umorzenia oraz kopię sprawozdania z weryfikacji deklarowanych emisji wbudowanych przeprowadzonej przez akredytowanego weryfikatora;
  • prowadzenia i przechowywania rejestrów wymaganych do obliczenia emisji wbudowanych, zgodnie z wymogami określonymi w ww. Rozporządzeniu;

Niewywiązanie się z obowiązków wynikających z Rozporządzenia (lub prowadzenie działań powodujących szeroko rozumiane obejście jego przepisów) będzie zagrożone potencjalnie dotkliwymi karami finansowymi np. 100 EUR w odniesieniu do każdego certyfikatu CBAM którego upoważniony zgłaszający CBAM nie przekazał do umorzenia.

***

W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości w tym zakresie, zapraszamy do kontaktu.

KONTAKT

Maciej Grochulski
Partner, doradca podatkowy
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 08

Mateusz Śliwiński
Menedżer
mateusz.sliwinski@ptpodatki.pl
22 205 22 29