22 kwietnia 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie C-703/19 dotyczącej kwalifikacji sprzedaży posiłków i dań przez sieć restauracji szybkiej obsługi, która oferowała rożne sposoby nabycia oraz konsumpcji, tj. wewnątrz lokali, w ramach tzw. food court (na terenie galerii handlowych), czy też przez okno zewnętrzne (na wynos).
Sprawa dotyczyła sporu podatnika z organami podatkowymi w kwestii stawki VAT, tj. czy podatnik dokonując sprzedaży dań, w zależności od sposobu ich sprzedaży, tj. na wynos lub do spożycia na miejscu, może stosować rożne stawki obniżone, tj. 5% lub 8%, przewidziane w prawie krajowym odpowiednio dla dostawy towarów (dań gotowych) oraz świadczenia usług (gastronomicznych). Organy podatkowe oraz wojewódzki sąd administracyjny badające tę sprawę uznały, iż bez względu na ww. okoliczności całą działalność podatnika należy opodatkować jednolicie, w oparciu o 8% stawkę VAT. Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrując sprawę w II instancji powziął w tym zakresie wątpliwość i postanowił zwrócić się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym.
Odpowiadając na pytanie TSUE w pierwszej kolejności uznał, iż ustawodawca krajowy jest uprawniony do zaklasyfikowania do tej samej kategorii (grupowania) różnych świadczeń opodatkowanych VAT, które znajdują się w odrębnych pozycjach załącznika III do Dyrektywy VAT – przewidującego obniżone stawki VAT, bez konieczności rozróżnienia pomiędzy dostawą towarów a świadczeniem usług. Stanowisko TSUE oznacza, iż polski ustawodawca w ramach przyjętej kategorii usług związanych z wyżywieniem, do której ma zastosowanie 8% stawka VAT, mógł zaliczać również inne świadczenia, jak sprzedaż gotowych dań.
Ponadto TSUE wskazał, że dla ustalenia stawki VAT właściwej do usług związanych z wyżywieniem/dostawy gotowych dań istotny (kluczowy) jest punkt widzenia konsumenta. Zdaniem TSUE, w sytuacji gdy konsument nie zdecyduje się na skorzystanie z zasobów materialnych i ludzkich udostępnianych przez podatnika w ramach lokalu/miejsca sprzedaży, umożliwiających bezpośrednio konsumpcję nabytego posiłku, zasoby te nie mają dla konsumenta decydującego znaczenia. W konsekwencji należy uznać, iż dostawie żywności/dań gotowych nie towarzyszy żadna usługa wspomagająca i transakcję należy uznać za dostawę towarów. Niemniej, to sąd krajowy powinien ocenić, czy różne sposoby sprzedaży oferowane przez podatnika mają wpływ na decyzję konsumenta.
Powyższe orzeczenie TSUE prezentuje bardziej liberalne stanowisko w porównaniu z poglądami wyrażonymi w interpretacji ogólnej Ministra Finansów (MF) z 24 czerwca 2016 r. w sprawie stosowania właściwej stawki VAT dla sprzedaży posiłków i dań przez placówki gastronomiczne. W interpretacji tej MF uznał, że przy ustaleniu stawki VAT istotne jest, czy oferowane produkty są w pełni przyrządzone i serwowane jako posiłek gotowy do bezpośredniego spożycia (bez względu na dostępną infrastrukturę/chęć podatnika korzystania z tej infrastruktury) – wtedy dochodzi do świadczenia usługi związanej z wyżywieniem. Natomiast jeżeli produkt nie jest przeznaczony do bezpośredniej konsumpcji, np. jest zamrożony lub pakowany próżniowo i etykietowany z przeznaczeniem na sprzedaż to, w ocenie MF, można uznać, iż występuje dostawa towarów.
Orzeczenie TSUE potwierdza możliwość szerszego zastosowania 5% stawki VAT do sprzedaży dań gotowych, niemniej należy pamiętać, iż zapadło ono na tle stanu prawnego z roku 2016, a więc sprzed zmiany załączników nr 3 oraz 10 do ustawy o VAT spowodowanej odejściem w zakresie identyfikacji towarów od PKWiU na rzecz CN.
KONTAKT
Maciej Grochulski
Partner
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
+48 22 205 22 08
Szymon Raut
Doradca podatkowy
szymon.raut@ptpodatki.pl
+48 22 205 22 16