APA NIE MUSI DOTYCZYĆ WSZYSTKICH TRANSAKCJI GRUPOWYCH, GDY UPRZEDNIE POROZUMIENIE DOTYCZY CAŁEJ DZIAŁALNOŚCI PODATNIKA

Z najnowszego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 czerwca  2020 r. (sygn. III SA/Wa 1697/19, nieprawomocny) wynika, iż podatnicy, którzy zawarli APA określającego poziom rentowności na całości działalności, dla uniknięcia wyłączenia z kosztów podatkowych rozliczeń wewnątrzgrupowych (na zasadach określonych w art. 15e ustawy CIT) nie muszą uzyskiwać odrębnych porozumień ich dotyczących, nawet jeżeli nie było one przedmiotem pierwotnie wydanego porozumienia cenowego.

Spółka, która uzyskała powyższe rozstrzygnięcie, prowadzi działalność dystrybucyjną na terytorium Polski w ramach modelu dystrybutora o ograniczonych ryzykach. W 2013 r. wystąpiła do Ministra Finansów o objęcie działalności dystrybucyjnej jednostronnym APA, a w 2015 r. uzyskała decyzję w tym zakresie. W jej ramach ustalono określony algorytm kalkulacji ceny transferowej towarów dostarczanych przez podmiot powiązany oraz poziom rentowności na działalności operacyjnej, jaki powinna osiągać Spółka. Sam algorytm obejmuje wszystkie rodzaje kosztów określanych jako koszty operacyjne, do których zaliczają się także koszty usług wewnątrzgrupowych ponoszone w związku z działalnością dystrybucyjno-marketingową Spółki, a ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych innych niż dostawca towarów (m.in. usługi doradcze, marketingowo-sprzedażowe, usługi prawne [usługi wewnątrzgrupowe]).

W związku z wprowadzeniem obostrzeń wynikających z art. 15e ustawy CIT, limitujących możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych określonych świadczeń niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych, Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z pytaniem, czy koszty usług wewnątrzgrupowych ponoszonych w ramach działalności dystrybucyjnej podlegają tym ograniczeniom. Spółka stała na stanowisku, iż nie znajdują one zastosowania ze względu na fakt, iż już są objęte wydaną decyzją APA, tj. są uwzględnione w algorytmie kalkulacji ceny transferowej. A zgodnie z art. 15e ust. 15 ustawy CIT do kosztów usług, opłat i należności objętych ograniczeniami nie stosuje się ich jeżeli APA obejmuje prawidłowość kalkulacji wynagrodzenia za te usługi, opłaty i należności w okresie, którego ta decyzja dotyczy. Ponadto, oczekiwanie od podatnika konieczności uzyskania odrębnego APA dla wydatków, które stanowią element kalkulacji cen transferowych już pokrytych uprzednim porozumieniem stanowiłoby niepotrzebne obciążenie administracyjne. Z tym stanowiskiem zgodził się Minister Finansów, który na wniosek Spółki potwierdził pisemnie, iż koszty usług wewnątrzgrupowych są ujęte w algorytmie kalkulacji ceny transakcyjnej, który stanowi potwierdzony element zawartego uprzedniego porozumienia cenowego.

Dyrektor KIS uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe i wskazał, że decyzja APA określa warunki transakcji dotyczących dostawy towarów przez jeden z podmiotów powiązanych, a nie usług wewnątrzgrupowych świadczonych przez inne podmioty z grupy. Zatem, według organu, nie można uznać równocześnie, że usługi nabyte od innych podmiotów powiązanych, a ujęte w algorytmie kalkulacji ceny transakcyjnej, stanowią potwierdzony element uprzedniego porozumienia cenowego.

WSA w Warszawie nie zgodził z argumentacją organu i uchylił zaskarżoną interpretację. Sąd wskazał, że trudno zgodzić się z twierdzeniem organu, jakoby dla zastosowania wyłączenia z ograniczeń dotyczących zaliczania do kosztów usług wewnątrzgrupowych konieczne było uzyskanie odrębnych decyzji APA, skoro koszty te ujęte są już w algorytmie kalkulacji ceny transakcyjnej będącym elementem uprzedniego porozumienia. Nie wymaga tego art. 15e ust. 15 ustawy CIT – przepis ten odnosi się do transakcji objętej APA a nie podmiotów ją zawierających. Ponadto, decyzja APA wydana w odniesieniu do Spółki, z uwagi na określenie rentowności na jej całości działalności, de facto określała ramy rozliczeń z innymi podmiotami powiązanymi, gdyż te wpływały na kalkulację cen w transakcjach towarowych. Poza analizą literalnego brzmienia art. 15e ust. 15 Ustawy CIT, WSA za słuszne uznał argumenty odnoszące się do ekonomiki procesowej, które w tym przypadku przemawiały za brakiem konieczności uzyskiwania dodatkowych decyzji APA.

Komentarz ekspertów [Tomasz Jankowski <partner>, Rafał Kazik <konsultant>]

Zarówno literalne brzmienie art. 15e ust. 15 ustawy CIT, jak i argumenty natury ekonomicznej oraz związanej z ekonomiką procesów przemawiają za słusznością poglądu prezentowanego przez podatnika i WSA w omawianym przypadku. Nie sposób bowiem przyjąć, iż w tak określonym stanie faktycznym, gdzie ewentualne odchylenia cen usług wewnątrzgrupowych, automatycznie przekładające się na ceny towarów (zgodnie z zasadą, iż im wyższe ceny tych usług tym niższe powinny być ceny towarów nabywanych przez Spółkę od podmiotów powiązanych, aby zagwarantować rynkowy poziom zysku operacyjnego) nawet przy odejściu w ramach tych rozliczeń od stosowania zasady ceny rynkowej, nie mogłyby w sposób istotny zagrozić funkcji, jaką ustawodawca stawia przez art. 15e ustawy CIT. Regulacja ta ma niejako automatycznie pozbawiać podatnika prawa do zaliczenia do kosztów podatkowych określonych wydatków ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, o ile przekraczają one ustawowo określony próg. W domyśle uznaje się bowiem, iż tego rodzaju transakcje nie są rynkowe a zaprzeczyć tej tezie można jedynie w drodze uzyskania APA.

W przypadku Spółki taki dowód na rynkowy charakter rozliczeń wewnątrzgrupowych został przeprowadzony, a administracja skarbowa akceptując mechanizm kalkulacji cen transakcyjnych, obejmujących wszelkie wydatki o charakterze operacyjnym (bez jakichkolwiek wyłączeń dla rozliczeń wewnątrzgrupowych – warto zaznaczyć, że takie wyłącznie nie miałoby żadnego sensu), potwierdziła tym samym zgodność wszelkich rozliczeń wewnątrzgrupowych, które wpływają na wskaźnik rentowności operacyjnej Spółki. Zatem, także w naszej ocenie, nie jest ani zasadne ani wymagane przez regulacje podatkowe aby proces ten powtórzyć w odniesieniu do usług wewnątrzgrupowych nabywanych od podmiotów powiązanych.

KONTAKT

Tomasz Jankowski
Partner
tomasz.jankowski@ptpodatki.pl
+48 505 465 553

Rafał Kazik
Konsultant
rafal.kazik@ptpodatki.pl
+48 694 933 307