TAX ALERT 20/2021 – BEZPOŚREDNI NADZÓR NAD PERSONELEM JAKO WARUNEK WYKREOWANIA STAŁEGO MIEJSCA PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (SMPDG) W VAT

Szanowni Państwo,

29 lipca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał wyrok istotny z punktu widzenia zarówno podmiotów zagranicznych prowadzących sprzedaż na terytorium Polski, jak podmiotów krajowych świadczących usługi na rzecz takich podmiotów, a próbujących ustalić, czy podmiot zagraniczny posiada na terytorium kraju SMPDG. A co za tym idzie, czy usługa podlega, czy też nie VAT w Polsce.

Generalnie, o SMPDG można mówić w przypadku, gdy podmiot posiada na terytorium danego kraju miejsce (inne niż miejsce siedziby) charakteryzujące się: (i) wystarczającą stałością (tj. podmiot ma zamiar długofalowego prowadzenia działalności w danym miejscu) oraz (ii) odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego.

Z ugruntowanego już orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wynika, że do stwierdzenia, że dany podmiot posiada SMPDG, nie jest konieczne, aby posiadał on terytorium kraju własne zaplecze personalne lub techniczne. Zaplecze takie może zostać wykreowane także za pośrednictwem innych podmiotów. Przy czym, jak wynika w wyroku NSA, korzystanie w omawianym zakresie z usług lokalnych dostawców nie kreuje automatycznie SMPDG. Spełnione muszą zostać określone warunki, tj. (i) muszą zostać zawarte umowy dotyczące takiego zaplecza personalnego i technicznego, które nie podlegają rozwiązaniu w krótkim czasie, (ii) zagraniczny podmiot musi posiadać kontrolę nad tym zapleczem i dysponować nim w sposób porównywalny do sytuacji, w której zaplecze to należałoby bezpośrednio do zagranicznego podatnika.

Dotychczas organy podatkowe, ale też sądy administracyjne opowiadały się za dość „liberalnym” rozumieniem SMPDG – w rezultacie potrafiły stwierdzić istnienie takiego miejsca także w przypadkach, gdy podmiot zagraniczny nie posiadał w Polsce żadnego zaplecza technicznego, czy personelu, a jedynie nabywał usługi od zewnętrznych usługodawców (np. usługi logistyczno-magazynowe).

Z wyroku NSA wynika natomiast, że jeżeli pracownicy czy szerzej zaplecze zewnętrznego usługodawcy (w rozważanym przez NSA przypadku – spółki powiązanej) nie podlegają instrukcjom tego zagranicznego podmiotu, to nie można przyjąć, że istnieje bezpośredni nadzór nad tymi pracownikami ze strony podmiotu zagranicznego, a zatem nie jest spełniony jeden z warunków dla uznania, iż podmiot ten posiada w Polsce SMPDG.

Co istotne, komentowany wyrok NSA jest pierwszym takim rozstrzygnięciem po niedawnym orzeczeniu TSUE z 3 czerwca 2021 r. (sprawa C-931/19), w którym TSUE opowiedział się za brakiem wykreowania SMPDG w przypadku wynajmowania nieruchomości, w sytuacji gdy właściciel tej nieruchomości (podmiot zagraniczny) nie posiada własnego personelu do świadczenia usług związanych z najmem, ale korzysta do tego celu z usług lokalnej spółki zarządzającej nieruchomościami.

W celu zapoznania się ze szczegółowymi motywami, jakie przyświecały NSA, będzie trzeba poczekać do opublikowania uzasadnienia pisemnego przedmiotowego wyroku. Niemniej należy oczekiwać, że wyrok ten, podobnie jak wyrok TSUE, wpłyną na złagodzenie restrykcyjnego dotychczas podejścia polskich organów podatkowych i sądów administracyjnych w kwestii SMPDG podmiotów zagranicznych w Polsce.

***

W sytuacji jakichkolwiek pytań lub wątpliwości związanych z tematem naszego Tax Alertu uprzejmie prosimy o kontakt.

KONTAKT

Maciej Grochulski
Partner
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
22 205 22 08

Teresa Gorczyczyńska
Starszy konsultant
teresa.gorczyczynska@ptpodatki.pl
22 205 22 11